Douwe Draaisma

Publicaties

In Memoriam Wim Hofstee (1936-2021)

De Psycholoog (nr 1, januari 2022)

Terugblik op het leven en werk van een filosoof, die naar eigen zeggen ‘in de psychologie was blijven hangen’ en in dat vak op beide vleugels, alfa en beta, heeft geëxcelleerd.

Griet Op de Beeck: wat weten we over trauma en herinneringen?

Een beschouwing over verdringen, trauma en in therapie 'hervonden herinneringen'

Wie denkt er nog wel eens aan brugwachter Bruinsma?

Verkorte versie van lezing tijdens de Nacht van de filosofie

Friesch Dagblad

Meer dan ooit tevoren laten we tegenwoordig sporen van onszelf na in foto’s en via sociale media. Externe geheugens met een grotere bestendigheid dan ‘gewone’ herinneringen. Maar voor het échte herinneren blijft het
menselijk geheugen altijd nodig.

Kerst met de Wagners

Een fotografisch geheugen

Volkskrant Magazine, 17 december 2016

Vanaf 1900, het eerste jaar van hun huwelijk, begon het Berlijnse echtpaar Anna en Richard Wagner zichzelf jaarlijks op kerstavond te fotograferen. De laatste foto is van 1943. Ze legden zo een ontroerend fotografisch geheugen van hun eigen veroudering aan.
Vanaf 1976 fotografeerde ook het Argentijnse echtpaar Diego en Susy Goldberg zichzelf jaarlijks. Ze staan nu verenigd met hun kinderen en kleinkinderen in een fotografische familiebiografie.

De 'hypnoseroman'

Geeft hypnose werkelijk toegang tot 'vergeten herinneringen'?

NRC-Handelsblad, 27 augustus 2016

De Duitse inlichtingenofficier Heinrich Gerlach schreef in Russische krijgsgevangenschap een roman over de Slag bij Stalingrad. Het manuscript werd bij zijn repatriëring in beslag genomen. Weer thuis probeerde hij zijn roman onder hypnose weer uit zijn geheugen op te diepen. Deze versie verscheen in 1956 als Die verratene Armee en werd een bestseller. Nu onlangs het in beslag genomen manuscript werd teruggevonden en ook is uitgegeven, is het mogelijk beide versies met elkaar te vergelijken.

Een volmaakte peilstok

Een draaideurcrimineel als spiegel van een halve eeuw vervolging, detentie en reclassering

Voorwoord bij Hagar Peeters, Gerrit de Stotteraar. Biografie van een boef, Amsterdam 2016.

Een wandelend zwart gat

De autobiografie van Oliver Sacks

NRC-Handelsblad, 16 mei 2015

Enkele maanden voor zijn dood in augustus 2015 verscheen On the move, de hartveroverende autobiografie van Oliver Sacks.

Het zwijgen van de Indiegangers

Waarom ze zwegen - en waarom ze begonnen te vertellen

Bij de verschijning van Op klompen door de dessa van Hylke Speerstra

Het toppunt van waanzin

Het syndroom van Cotard

NRC-Handelsblad, 7 maart 2015

Patiënten die lijden aan het syndroom van Cotard zijn ervan overtuigd dat ze zijn gestorven. Maar hoe rijmen ze dat met de ervaring dat ze nog denken? Kun je werkelijk iets onmogelijks denken?

Een angstaanjagend geklepper

Over tijd in dromen

Gaat de tijd in dromen sneller dan in het wakende leven? Of lijkt dat maar zo? Wat weten we eigenlijk over tijd in dromen?

Wevend brein

Autisme en kunst

KPMG Zout, september 2011

Het werk van de autistische tekenaar Gregory Blackstock demonstreert hoe hersenen patronen herkennen en hoe uit afwijkingen daarin intrigerende kunst kan voortkomen.

It’s alright, I’m a doctor

Grensoverschrijding in de wetenschap

De Academische Boekengids, ABG 88 (2011)

Zijn wij ons brein? Of ligt het ingewikkelder? Douwe Draaisma schreef in de Academische Boekengids een polemisch stuk over de bestseller van Dick Swaab.

De nulmeridiaan van oud

Haarlemse Voordracht LXXI (2011)

Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen

Wat is oud? Waar trekken we de grens? Bij de pensioenleeftijd? Wat is er vanuit de psychologie te zeggen over het individualiseren van de pensioenleeftijd?

Ben ik dit?

Wat betekent het voor je leven als je geen gezichten herkent, zelfs niet die van je dierbaren?

Hollands Diep, augustus 2010

Van prosopagnosie, het onvermogen mensen aan hun gezicht te herkennen, is lang gedacht dat de aandoening veroorzaakt werd door een beschadiging van de hersenen. Nu is duidelijk dat er ook een aangeboren variant van deze stoornis bestaat, met curieuze gevolgen voor het dagelijks leven.

Het verdriet van de kosmopoliet

Oratie bij de aanvaarding van het bijzonder hoogleraarschap Archief en Documentatiecentrum Nederlandse Gedragswetenschappen

Academische redevoeringen

De toenemende ‘internationalisering’ van het hoger onderwijs betekent in de praktijk ‘verengelsing’ en leidt tot een verschraling van het intellectuele landschap. Het marginaliseren van het Nederlands in het hoger onderwijs heeft een averechts effect op wat universiteitsbestuurders met internationalisering hopen te bereiken. Boven de oratie staat een link naar de kortere versie die verscheen in NRC Handelsblad.

in andere talen